Bir İstiklalin Öyküsü: İstiklal Marşı

İstiklal Marşı’nın Kabulü Tüm Türk Milletine Yeniden Kutlu Olsun!

Bugün yani 12 Mart, bir milletin yeniden doğuşunun destanı olan İstiklal Marşı’nın kabulünün 94’ncü yıldönümü. Türk milletinin kurtuluş mücadelesinde, yurdun düşman işgaline uğradığı zor günlerinde büyük şairimiz Mehmet Akif Ersoy tarafından yazıldı.

İSTİKLAL MARŞI’NIN KABULÜ

Türk milletinin temsilcisi Meclis, yeni kurulan Türk Devleti için bir İstiklal Marşı hazırlatmak istiyor ve bu amaçla 1920’nin sonlarında bir şiir yarışması düzenleniyor. Katılımcılara 6 ay süre verilirken, İstiklal Marşı yarışmasına bu süre içerisinde tam 724 şiir gönderiliyor. Milli Eğitim Bakanlığı, bu şiirleri değerlendirmek için bir komisyon kuruyor. 724 şiir tek tek okunuyor, içlerinden yalnızca 6 şiir elemeyi geçip Meclis Matbaası tarafından bastırılıyor ve milletvekillerine dağıtılıyor. Ayrıca kazanan şiir için 500 lira ödül vaat ediliyor. O sırada Maarif Vekili olan Hamdullah Suphi (Tanrıöver), Ankara’ da yaşayan ve aynı zamanda milletvekili olan ünlü şairimiz Mehmet Akif (Ersoy)’ dan da bir şiir istiyor. Bunun üzerine Mehmet Akif Bey “Ben mebusum (milletvekiliyim), müsabakaya katılmam. Ayrıca bir şiir yazıp size veririm” diyor. Evinde yazmaya başlıyor ve “Kahraman ordumuza” ithaf ettiği şiir bittiğinde, Maarif Vekaleti’ ne teslim ediyor. Böylece yarışmaya 7. şiir de katılmış oluyor.

“O şiir artık benim değildir, O ulusun malıdır.”

Ordu komutanları tarafından birinci seçilen Mehmet Akif Ersoy’un şiiri, Milli Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi Tanrıöver tarafından 1 Mart 1921 günü  TBMM’de okundu ve çok beğenildi.  Aynı gün defalarca okutuldu. Ancak oylama yapılmadı. Oylama  12 Mart 1921tarihinde yapıldı ve şiir, İstiklal Marşı olarak kabul edildi. Şiiri, İstiklal Marşı olarak kabul edilen Mehmet Akif Ersoy ise verilen ödülü “Ben bu şiiri para için yazmadım” diyerek Türk ordusuna bağışlar. Safahat  adlı eserinde bile İstiklal Marşı şiirine yer veremeyen Mehmet Akif Ersoy nedeni sorulduğunda ise “O şiir artık benim değildir. O ulusun malıdır” demiştir.

İSTİKLAL MARŞININ BESTELENME SÜRECİ

Şiirin bestelenmesi için açılan yarışmaya ise 24 besteci katıldı. 1924 yılında Ankara’da toplanan seçici kurul, Ali Rıfat Çağatay’ın bestesini kabul etti. Bu beste 1930 yılına kadar çalındı fakat 1930’da değiştirilerek, Osman Zeki Üngör’ün 1922’de hazırladığı bugünkü beste yürürlüğe kondu. Toplamında dokuz dörtlük ve bir beşlikten oluşan marşın armonilenmesini Edgar Manas, bando düzenlemesini ise İhsan Servet Künçer yaptı. Ama protokol gereği, sadece ilk iki dörtlük beste eşliğinde İstiklal Marşı olarak söylenmektedir.

Milli Şairimiz Mehmet Akif Ersoy’u ve bu vatan toprakları uğruna kanlarını feda eden tüm şehit ve gazilerimizi, rahmetle ve minnet ile anıyoruz.

^{(Haber: Ayşe YİĞİT – Fotoğraf düzenleme: İlyas DEMİRTAŞ)}